کاریز یزد

حسین مسرّت[1]«مرگ حسین نوّاب»، نوشته‌های بی‌سرنوشت، همان‌جا: 207-210.«مرگ ریچارد نیکسون»، هستی، س 2، ش 5 ، (بهار 1373): 246-247.«مرگ کندی»، ایران را از یاد نبریم، همان‌جا: 287-292.«مرگ نیما»، ایران را از یاد نبریم، همان‌جا: 147-148.«مروری به غزل‌سرایی امیرخسرو» نک.؛ غزل‌سرایی امیرخسرو.«]مسعود سعد]»، هستی، س 1، ش 2 ، (تابستان 1372): 149.«مسئله ایران»، نوشته‌های بی‌سرنوشت، همان‌جا: 25-29.«مسئله عقب‌ماندگی»، ایران را از یاد نبریم، همان‌جا: 227-24.«مشکل جوان بودن»، هستی، س 1، ش 2 ، (تابستان 1372): 7-15.«مصدّق بر کرسی اتّهام»، هستی، س 1، ش 4 ، (زمستان 1372): 205-208.«مطبوعات ادب گذشته و امروز، ابر زمانه ابر زلف»، (گفت‌وگو) گفته‌ها و ناگفته‌ها، همان‌جا: 118-130. (گفت‌وگو کننده: علی‌اصغر ضرّابی(«مطبوعات و نوشابه‌های گازدار»، هستی، س 2، ش 1 ، (بهار 1373): 243.«معشوق حافظ کیست»، ماجرای پایان‌ناپذیر حافظ، همان‌جا: 79-114.«]معنی بیت سعدی: هزار بادیه ...]»، یغما، س 21، ش 6 ، (شهریور 1347): 342.«مقدار یا مغدار»، هفت هنر، ش 4 (پاییز 1349) 6-9.«مکتب، سبک، شیوه»، جام جهان‌بین، همان‌جا: 311-318.«ملّت ایران در قانون اساسی خود دارای چه حقوقی است»، یغما، س 31، ش 7 ( مهر 1357): 400-405: (7، ش 8 - (آبان 1357) 477-480.«ملک‌الشعرای بهار»، سخن و اندیشه: حسن انوری و علی‌اصغر خبره‌زاده نک؛ دهمین سال‌مرگ بهار.«من از دیار حبیبم، نه از بلاد غریب»، نوشته‌های بی‌سرنوشت، همان‌جا: 195-206.«من هرگز ایران را از یاد نبرده‌ام»، (گفت‌وگو)، نک؛ ایران از یاد بردنی نیست.«موج غرب‌گرایی را باید برگردانیم»، (گفت‌وگو)، رستاخیز (13/9/1355): 19.«موضوع فردا»، هستی، س 3، ش 3 (پاییز 1374): 157-158.«مولوی»، در کتاب: مثنوی معن کاریز یزد...

به نام خدااستاد حسین مسرّت را باید یکی از مصادیق، جهانی بنشسته در گوشه‌ای دانست. پژوهشگری در دل کویر یزد، که گلچین اوراق گلستان و بوستان فرهنگ و تمدّن این سرزمین است. آرام، مهربان، بی‌تکلف و مسلط در حوزه‌های مختلف علوم که به دور از هیاهوهای مرکزنشینی، طیّ سالیان سال از برکت وجود نازنین و قلم پرتوانش خدمات شایانی به فرهنگ و تمدّن این مرز و بوم نموده است. در عنفوان جوانی و همزمان با آغاز فعالیّت در کتابخانۀ وزیری یزد، به خوبی مؤانست و همنشینی با کتاب را غنیمت دانسته و طیّ این سال ها به شکلی مستمر به معرّفی و نقد کتاب‌های منتشره در حوزه‌های مختلفی چون: تاریخ، زبان و ادبیات فارسی، فهرست‌نگاری نسخ خطّی و … پرداخته‌ است و البته این مهم، بعد از بازنشستگی از کتابخانه تا به امروز نیز استمرار یافته و دارد. سال ها مطالعه، پژوهش و تمرکز بر تاریخ، جغرافیا و فرهنگ موطن خود، یعنی شهر یزد که عصارۀ آن در قالب ده‌ها کتاب و مقاله به علاقه‌مندان عرضه شده، موجب گردیده که از ایشان به عنوان یکی از یزدپژوهان مبرّز و مسلط یاد گردد. ایشان با احاطه‌ای کم‌نظیر، آثاری را که در حوزۀ یزدشناسی و یزدپژوهی منتشر شده‌اند، همواره مورد دقت نظر قرار داده و به شایستگی و به دور از هرگونه تصّعبی به معرّفی و نقد آن ها در مجلات و روزنامه‌های مختلف پرداخته‌اند. بدون شک یزدشناسان و یزدپژوهان قدیم و جدید، وامدار دقت‌نظرها و تلاش‌های بی‌وقفه و مستمرّ ایشان در این حوزه هستند و خواهند بود. میراث مکتوب ایرانی و اسلامی از دیگر موضوعات مورد علاقۀ ایشان است و به جهت انسی که طیّ سالیان دراز با نسخه‌های خطّی در کتابخانۀ وزیری یزد داشته‌اند، بخش مهمّی از مقالات معرّفی و نقد ایشان به کتاب‌های مُصَحح و همچنین فهرست‌های نگاشته شدۀ کاریز یزد...

سید امیر جلال الدّین خضرشاه از عارفان سلسلۀ مرشدیّه و از دولتمندان یزد در سال 849 ق، مسجد جامع و خانقاه ابواسحاقیّه را در محلّۀ چهارمنار یزد بنیان می‌گذارد و برای تأمین مخارج مسجد و به‌ویژه خانقاه آن، زمین، باغ، مزرعه، قنات، دکّان و دیگر املاک معمول را بر آن وقف می‌کند که گزارش کامل آن همراه با شرح مصرف هرکدام در وقف نامه درج است.بنا بر سواد وقف نامه که نخستین تحریر آن به سال 902 ق است، این مکان شامل: جماعت خانه، بقعه، مسجد و خانقاه برای مرشدان و مسلمانان بوده است و موقوفات زیادی در شهرهای اردکان، تفت و یزد داشته که می‌باید صرف هزینۀ تحصیل طلّاب علوم دینی، پذیرایی مسافران، خادم، خطیب، مؤذّن، روشنایی مسجد و پختن آش گندم برای فقرا شود.متن نهایی و پیراستۀ وقف نامه بر پایۀ سه نسخۀ خطّی و یک نسخۀ چاپی مربوط به سال‌های 902 ق تا 1327 ش سامان‌یافته است. کوشنده وظیفۀ خود می‌دانند که از افراد زیر که در گردآوری و چاپ این کتاب یار و یاور بوده‌اند، سپاسگزاری کند:1- آقای دکتر جلال گلشن یزدی از وکیلان خوش‌نام یزدی که با مهربانی سرشار اصل نسخۀ کهن وقف نامه را در دسترس کوشنده گذارند.2- آقای دکتر رضا افخمی عقدا، استاد گروه ادبیّات عرب دانشگاه یزد به‌واسطۀ تلاش درخور ستایش در بازخوانی عبارات دشوار عربی متن وقف نامه.3- آقای محمّدحسین دهقان طزرجانی، مدیر انتشارات یزدا به دلیل علاقه‌مندی و پشتی بانی برای پذیرش هزینه‌های چاپ و انتشار کتاب‌های دربارۀ یزد. 4- خانم دکتر هایدۀ لاله و استاد عمادالدّین شیخ الحکمایی به‌واسطۀ اجازۀ چاپ بخشی از مقالۀ خود را دراین مجموعه.5- خانم مریم عظیم به دلیل پیدایش زمینۀ دست‌یابی کوشنده به نسخۀ ادارۀ اوقاف یزد.6-آقایان مهدی حاتم پور و فاران اتحاد به‌واسطۀ دقت در کاریز یزد...

مرتضی یاوریانتاجیکستان پس از فروپاشی حکومت تمامیّت­خواه شوروی در سال 1991 م به استقلال می­رسد، امّا یک سال بعد، دچار جنگ­های داخلی می­شود که تا چند سال ادامه می­یابد. آثار مخرّب اجتماعی و اقتصادی و... این جنگ­ها آن‌چنان گسترده و ریشه­دار بوده که با وجود تلاش­های دولت و ملّت برای بهسازی و آبادی، همچنان وجود داشته است.سال­های آغازین بعد از هر جنگ، دوران گذار و انتقال است و مانند دورۀ نقاهت بیماری است که تازه از بیماری برخاسته، امّا عوارض آن هنوز وجود داشته و از پیکرش دور نشده است. مسرّت با حضور در مراکزی چون بازارها و بازارچه­ها و باشگاه­های شبانه، همچنین گفتگو با آگاهان و تحلیل­گران تاجیک بسیاری از این عوارض را دیده و دریافته و به‌خوبی تصویر کرده است. یکی از آن‌ها وضعیت رقّت­بار زنانی بوده که شوهران خود را یا در جنگ ازدست‌داده، یا آن‌ها را دور از خانواده، در کشورهای دیگر دیده­اند.او در کنار این صحنه­های تلخ و نازیبا، صحنه­های زیبا هم فراوان دیده است. پیوندهای گرم خانوادگی، رفتارهای اجتماعی پسندیده، شادی و سرزندگی مردم، احترام به مفاخر، امنیّت اجتماعی و آزادی احزاب و قومیّت­ها ازجمله تصویرهای زیبایی است که مسرّت، بارها دیده و ستوده است.